maandag 5 augustus 2013

Gijp en de homo's



Afgelopen zaterdag heb ik, samen met enkele honderdduizenden andere mensen, in Amsterdam tijdens de GayPride genoten van de Canal Parade.
Bijna drie uur lang een stoet van 80 boten, bomvolle grachten, vrolijke mensen. Een bruisende stad, vol met mensen die er met elkaar een geweldig feest van maakten.

Feest? 
Ja, inderdaad een feest. Maar wel met een serieuze ondertoon. De bedoeling van de Pride is het vieren van de vrijheid die we in Nederland kennen, maar daarbij wordt ook aandacht gevraagd voor de vooroordelen die nog altijd bestaan over homosexualiteit en die ertoe leiden dat er (ook in Nederland!) nog altijd veel homo's zijn die niet durven uit te komen voor hun geaardheid.

Tegenstanders van de Pride roepen steevast dat het een vulgaire vertoning is, met "al die mannen, die in hun blote reet op een boot staan te dansen" (al dan niet met veren in datzelfde achterwerk gestoken). Ik vraag me, als ik zoiets weer eens lees of hoor, altijd af of deze mensen überhaupt weleens iets hebben gezien van de Pride. 

Ook dit jaar voeren er (ik schreef het al) weer 80 boten mee. Van allerlei ondernemingen, organisaties, politieke partijen etcetera. Op een aantal boten dansten mannen in een boxer en vrouwen in bikini. Maar dat is het dan ook wel. Op een gemiddeld strand zie je schokkender beelden (voor wie zich eraan wil ergeren).

Opvallende thema's dit jaar waren de diverse boten met verwijzingen naar de anti-homowet, die sinds kort in Rusland van kracht is. Die er in het kort op neerkomt dat ik voor het tikken van een stukje zoals dit, in Rusland regelrecht de gevangenis zou indraaien.

Een andere welkome nieuwkomer was de boot van de KNVB, met daarop allerlei prominenten uit de voetbalwereld. De boodschap die de KNVB hiermee wilde uitdragen was dat het okee is voor een homosexuele voetballer om uit de kast te komen.
Wat mij betreft een prima en terecht signaal. Er zijn tot nu toe maar weinig voetballers die het lef hebben gehad uit de kast te komen. 

Een van de eersten was begin jaren 90 de Britse voetballer Justin Fashanu. Zijn coming-out betekende ook  het einde van zijn carrière. Om de haverklap spelen onder anti-homogezangen vanaf de tribunes en opmerkingen van trainers en spelers naar je hoofd krijgen is nu eenmaal niet vol te houden. 
In 1998 pleegde Fashanu zelfmoord, na (nooit bewezen) beschuldigingen over sexueel misbruik van een minderjarige jongen.

In Nederland is tot nu toe nog nooit een eredivisiespeler uit de kast gekomen. De KNVB doet er tegenwoordig van alles aan om duidelijk te maken dat er niets mis is met homosexualiteit.
Vandaar dat met de voetbalboot tijdens de Pride van dit jaar een prima signaal afgegeven werd.

Het nut van dit signaal blijkt alleen volledig voorbijgegaan te zijn aan voetballachebek René van der Gijp. Vanavond draaide hij in het programma Voetbal International de klok in een paar minuten tijd 30 jaar terug.

Gijp (vorige week nog in een lachstuip vanwege het feit dat Toine van Peperstraten bij zijn afscheid van de NOS emoties had getoond) vond de deelname van de KNVB-boot aan de Pride maar onzin.
Volgens hem zijn er namelijk nauwelijks homo's in het voetbal. Voetbal is namelijk helemaal geen sport voor homo's! Een kind van 6 jaar kan wel op voetbal gaan, maar als hij 14 jaar is en ontdekt dat hij homo is, gaat hij liever op zaterdag in een kapperszaak werken. En homo's heten Mari of Leco. Die hebben geen voetbalnamen. En Gijp heeft bovendien nog nooit een "Gordon" in de kleedkamer gehad.

Zo vlogen de clichés een aantal minuten lang over tafel. De integriteit van de aanwezigen  op de voetbalboot werd en passant door tafelgenoot Derksen ook nog even in twijfel getrokken. Die stonden er volgens hem alleen maar op om voor de buitenwereld zogenaamd betrokken te doen.

Beste René. Ik ben 46 jaar, leid een gewoon burgerlijk leven, voed twee kinderen op, werk niet in een kapperszaak, ga tijdens mijn vakanties graag in een regenachtig land lange wandelingen door de woeste natuur maken, houd niet van ballet, kijk op zondagavond graag naar de samenvattingen van de eredivisie, heb een zwak voor Sparta en Feyenoord, ben een fan van Formule 1, kijk niet naar modeprogramma's en krijg jeuk van Mike de Boer.

En toch ben ik homo. Zo een "waaraan je het niet ziet".
Zo een waarvan er heel veel zijn.
Veel meer dan jij voor mogelijk houdt.
En waarvan er ongetwijfeld ook veel rondlopen op voetbalvelden.
En die na jouw redevoering van vanavond voorlopig maar "veilig" in de kast blijven.

Justin Fashanu draait zich om in zijn graf.



woensdag 13 februari 2013

Jeugdzonde


14 februari. Door veel mensen wordt deze datum automatisch gekoppeld aan de roze wolk van Valentijnsdag. Maar er is nog iets met deze datum.
Lang geleden, in 1835, werd op deze datum een man geboren, wiens naam later onlosmakelijk verbonden zou worden aan mijn stad Schiedam. Ik heb het over Francois HaverSchmidt.
Als dominee werkzaam en woonachtig in Schiedam, als dichter bekend geworden en gebleven onder de naam "Piet Paaltjens".


De gedichten van Piet Paaltjens staan bol van romantiek, gekoppeld met droefgeestigheid en cynisme. Je zou hem kunnen zien als een verre voorloper van Hans Dorrestijn. De naam van zijn bekendste bundel, "Snikken en Grimlachjes" verraadt al veel over de toon van zijn werk.
Sinds het begin van de jaren 90 heb ik een band met HaverSchmidt. Toen in Schiedam een grote openlucht theaterproductie rondom zijn leven en overlijden werd georganiseerd deed ik auditie. Tot mijn verbazing kreeg ik nog een rol ook. Het was het begin van mijn inmiddels weer beëindigde loopbaan in het amateurtheater.

Een klein jaar lang stond mijn leven in het teken van HaverSchmidt/Paaltjens en maakte ik kennis met zijn leven en zijn werk.
Zijn leven was tragisch. Lijdend aan depressies, onder andere veroorzaakt door de dood van zijn zoontje en zijn twijfel aan het bestaan van God (toch een handicap voor een dominee). Uiteindelijk, na het overlijden van zijn echtgenote eindigend in zelfmoord. Hij heeft zich in zijn bedstee opgehangen aan zijn beddenkoord.


Zijn werk is op sommige punten briljant. Mijn lievelingsgedicht van Paaltjens is "de Zelfmoordenaar".
Hierin beschrijft hij een man die zich ophangt in een bos. Niemand heeft dit in de gaten, tot maanden later en vrijend paartje onder de boom geconfronteerd wordt met zijn laars, die van het lijk glijdt en op hen terechtkomt. Vrolijke kost dus...
In een van de mooie producties die ik in Dordrecht met TST mocht maken heb ik de eerste coupletten van dit gedicht voorgedragen. Gekleed in engelenkostuum. (Ziet u het voor zich?)
In die tijd (jaren 90 dus. Opa vertelt.) heb ik een gedicht geschreven, met de stijl van Piet Paaltjens in het achterhoofd. Een paar maanden geleden had ik het met mijn toneelvriendin Linda over dit vers. Ik beloofde haar op zoek te gaan, omdat ik dacht het nog wel ergens te hebben. Mocht ik het vinden, dan zou ik het publiceren.
En inderdaad, in een map op zolder kwam ik mijn wrochtsel tegen.


14 februari is een mooi moment dit gedicht met de wereld te delen. U mag het lezen, als u belooft ook even stil te staan bij het tragische leven van Francois HaverSchmidt en het mooie werk van Piet Paaltjens.
NB: denk bij dit gedicht alstublieft niet dat het gaat over een persoon die in mijn leven een rol gespeeld heeft. Het is puur fictief!

ZOMERAVOND

Ik geloof dat de zon,
Nog nooit zo prachtig onderging,
Als op die dag,
Die wonderschone dag,
Waarop jij jezelf verhing.

Een boomstam, dus niet eens een bos,
Oh mijn God, wat was ik blij,
Want een halve meter boven 't mos,
Lieveling, ja daar hing jij!
Je wist het ruwe touw te slaan,
Over het einde van een tak,
De zwaartekracht heeft de rest gedaan,
Het touw bleek stevig, en stond strak.

Ik geloof dat de zon,
Nog nooit zo prachtig onderging,
Als op die dag,
Die wonderschone dag,
Waarop jij jezelf verhing.

Het was die dag heel warm geweest,
De mussen vielen dood van 't dak,
Het land leed onder een hittegolf,
Maar jij hing koeltjes aan jouw tak.
Terwijl ik rustig naar je keek,
In die mooie zomerzon
Besefte ik dat werkelijk niets,
Dit moment ooit overtreffen kon.

Ik geloof dat de zon,
Nog nooit zo prachtig onderging,
Als op die dag,
Die wonderschone dag,
Waarop jij jezelf verhing.

Wanneer ik nu, na vele jaren,
Nogmaals denk aan dat moment,
Besef ik dat je als eenvoudig mens,
Met weinig al gelukkig bent.
Jouw langzaam draaiend silhouet,
Daar in die donkerrode gloed,
Perfecter kon ik mij niet wensen,
Het maakte heel mijn kutdag goed.

Ik geloof dat de zon,
Nog nooit zo prachtig onderging,
Als op die dag,
Die werkelijk wonderschone dag,
Waarop jij jezelf verhing.

John